8 vragen aan Tom van de Wijgert (Gemeente Eindhoven)

Eindhoven is dé stad van innovatie, technologie, design en vooral van toekomst. Inmiddels telt de stad ongeveer 244.000 inwoners. Eindhoven is de laatste jaren flink gegroeid. Dat brengt veel moois met zich mee. Maar ook uitdagingen. Want een drukkere stad maakt samenleven complexer. Als gemeente Eindhoven balanceren we daarom tussen het verder ontwikkelen van de stad en het goed passen op de stad. Zodat het in Eindhoven voor iedereen fijn en veilig is. En iedereen er mee kan doen.

Vraag 1

Wat is de reden dat Gemeente Eindhoven zich heeft aangesloten bij het project Hoofdzaak Werk?

We merken dat een steeds grotere groep mensen die een bijstandsuitkering aanvraagt ook te maken heeft met een psychische kwetsbaarheid. Voor deze groep is de stap naar werk vaak lastiger. Soms spelen ook andere kwesties een rol, zoals schulden, een echtscheiding of een psychische aandoening. Hoe ingewikkeld een situatie ook is, werk helpt vaak om je leven weer op de rails te krijgen. Werk geeft je structuur in je leven, een inkomen zorgt er vaak voor dat problemen niet erger worden én dat je mee blijft doen in de samenleving. Werk is dus een medicijn. 

Je hoeft niet eerst alle andere problemen op te lossen voordat je aan werk kunt denken. Het helpt juist om dit gelijktijdig aan te pakken. De aanpak van Hoofdzaak Werk past heel goed bij deze gedachte én bij ons als gemeente Eindhoven.

Vraag 2

Waar denk jij dat werkgevers het meest tegenaanlopen bij het aannemen van iemand met een psychische kwetsbaarheid?

Ik denk dat werkgevers niet altijd weten hoe ze de situatie moeten aanvliegen. Hoe bied je de juiste begeleiding? Waar moet je rekening mee houden? Soms is het niet makkelijk. Het kost tijd en energie om een fijne werkwijze en de juiste begeleiding te vinden. Dat geldt voor het team en de nieuwe werknemer. Maar het levert ook echt wat op. Natuurlijk voor de nieuwe werknemer zelf, maar óók voor de rest van het team. 

Vraag 3

Wat is volgens jou het voordeel voor de werkgever van het aannemen van iemand met een psychische kwetsbaarheid?

Ik denk dat het voor een werkgever belangrijk is om inclusief te zijn door open te staan voor werknemers met diverse achtergronden. Zo breng je verschillende perspectieven en ideeën naar binnen in je bedrijf. In het geval van psychische kwetsbaarheid is het belang daarvan heel duidelijk. Want één op de drie Nederlanders krijgt gedurende het leven met psychische kwetsbaarheid te maken. 

Door dáár als werkgever de ruimte voor te bieden maak je jouw team sterker en veerkrachtiger. Het creëert een gevoel van 'we doen dit samen'. Het draagt bij aan een werkomgeving waarin iedereen wordt gewaardeerd ongeacht hun persoonlijke uitdagingen. 

Vraag 4

Wat is jouw persoonlijke ervaring bij het aannemen van een persoon met een psychische kwetsbaarheid?

Ik heb daar geen direct ervaring mee. In mijn functie neem ik niet direct mensen aan. Als collega vind ik het belangrijk om stil te staan bij hoe je met elkaar samenwerkt: wat werkt voor jou? En wat niet? Dit kan simpel en laagdrempelig, zonder labels. Het gaat in mijn ogen vooral om rekening houden met elkaar én in gesprek gaan met elkaar. 

Vraag 5

Wat doet gemeente Eindhoven om psychische kwetsbaarheid bij eigen werknemers (preventief) te voorkomen?

Voor deze vraag heb ik ook de collega’s van p&o geraadpleegd.

Het begint toch vaak met een gesprek tussen leidinggevende en medewerker over hoe het met iemand gaat. We roepen medewerkers ook op om zich te melden als er omstandigheden zijn waardoor het even niet lekker loopt. We hebben allerlei soorten hulp waar medewerkers meestal zonder toestemming gebruik van kunnen maken: allerlei trainingen over omgaan met werkdruk of over de balans werk en privé, bedrijfsmaatschappelijk werk, vertrouwenspersonen en coaching. Via de bedrijfsarts verwijzen we ook door naar psychologen etc. Daarnaast stimuleren we medewerkers om vitaal te blijven. We hebben gratis fruit en medewerkers kunnen een bijdrage ontvangen voor een sportabonnement. We stimuleren bewegen tijdens het werk met fitcoins waarmee je leuke cadeaus kan kopen. Daarnaast organiseren we lezingen over gezonde voeding, slaap en bieden soms stoelmassages en een gezondheidscheck aan.

Vraag 6

Hoe maken jullie psychische kwetsbaarheid bespreekbaar op de werkvloer?

Wat ik zelf probeer is naast het inhoudelijk contact met collega’s ook stil te staan bij het persoonlijk contact. Ik vraag geregeld aan collega’s:  “hoe gaat het met je?” Door hier de tijd voor te nemen creëer je met elkaar ruimte om te spreken – over leuke dingen, maar ook over waar je tegenaan loopt op werkgebied. In mijn ervaring is het belangrijk om deze ruimte actief te creëren. In de waan van de dag staan we vaak weinig stil bij wat de ander, of jijzelf, nodig hebt.

Vraag 7

Heb je zelf wel eens te maken gehad met psychische kwetsbaarheid?

Ja, ik heb vorig jaar een flinke hersenschudding opgelopen. Door de klachten hiervan kan ik minder werken. Dat is lastig. Tegelijkertijd is dit voor mij een stoomcursus omgaan met werk. Ik dacht hiervoor dat werk iets vanzelfsprekends is, wat iedereen zomaar kan. Ik weet nu hoeveel drempels en uitdagingen er voor iemand kunnen zijn om aan de slag te kunnen. Gelukkig zie ik ook hoeveel er wél mogelijk is met wat extra hulp en aandacht. Het doet mij ontzettend goed dat ik met mijn werk hier ook een bijdrage aan kan leveren: werk mogelijk maken voor wie dat niet vanzelfsprekend is.

Vraag 8

Wat doe jij om je eigen mentale welzijn te bevorderen na een dag werken?

Ik werk veel thuis. Dat is héél fijn omdat ik mij makkelijk kan focussen en geen reistijd heb. Het nadeel is dat er geen natuurlijk einde van de werkdag is. En dus pak ik ’s avonds soms te makkelijk nog even de laptop erbij voor kleine klusjes. Daarom doe ik aan het einde van de werkdag héél bewust mijn laptop dicht en doe ik de deur van mijn werkkamer dicht. Net alsof ik van kantoor weg zou gaan.