Ton noemt zichzelf hoogleraar arbeidsmarkt, want dat is duidelijker dan de leerstoel ‘institutionele en juridische aspecten van de arbeidsmarkt’ bij Tilburg University. Al jaren pleit hij voor een dynamischere arbeidsmarkt, met behoud van sociale cohesie en zekerheid. ‘Je wil iedereen meekrijgen. Werk is belangrijk voor mensen en goede medewerkers zijn belangrijk voor bedrijven’, zegt Ton. ‘En daarvoor hebben we een sterke overheid nodig’ vervolgt hij. ‘Dat betekent een overheid die rechtvaardig is en dichtbij. Waar je op kunt vertrouwen. In Nederland zijn er zo ontzettend veel organisaties, er is daardoor een enorme verkokering. Daar hebben ook instanties als het UWV heel veel last van. In Vlaanderen bijvoorbeeld is dat heel anders geregeld, de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding kan veel meer betekenen. Hier is het echt lastig om het juiste loket te vinden als je een vraag hebt. Je ziet dan dat zeker kleine bedrijven en burgers denken ‘laat maar’. Het is te veel moeite omdat je al snel in bureaucratie verzandt.’
Uitbouwen
Prima om de huidige crisis te gebruiken als aanleiding, maar het is nog veel belangrijker om de nieuwe werkwijze verder uit te bouwen, benadrukt Ton. Of er nu crisis is of krapte, je wil niet hoeven zoeken. Bij ingewikkelde vragen wil je dat iemand jou snel het goede antwoord geeft en op weg helpt. Bij Huis naar Werk dragen ze in de voorkamer hetzelfde shirtje, en in de achterkamer zitten alle bestaande instanties. Je kunt digitaal dingen regelen, maar ook iemand spreken. Dat willen mensen ook. Eén van de grootste ergernissen is onbereikbaarheid, dat je na 3 weken eens een keer wordt teruggebeld terwijl je een dringend probleem hebt.’
Voorloper
Zijn vader zat in de bouw en ook Ton deed als student ervaring in die branche op. Niet zo gek dat hij veel metaforen gebruikt uit die wereld. Zo is ‘de arbeidsmarktregio Zuidoost-Brabant begonnen met de voortent neerzetten en bouwen ze nu verder aan het Huis naar Werk’. Ook in andere regio’s zijn er initiatieven in deze richting, toch lopen we met Huis naar Werk voor, vertelt Ton: ‘in Eindhoven staat de ruwbouw al en zijn ze bezig met de inrichting en aankleding’. Al met al is het een hele klus, waar ook in bijvoorbeeld Amsterdam, Rotterdam en Den Bosch al aan begonnen is. De naam verschilt, het achterliggende idee is hetzelfde. In Den Bosch zijn al goede ervaringen opgedaan in de cateringbranche, die door corona voor een flinke uitdaging stond. Ton is betrokken bij alle initiatieven en zorgt er zo voor dat iedereen ook weer van elkaars ervaringen leert.
Aantrekkelijk
Huis naar Werk moet vooral een leuke plek zijn om heen te gaan, je loopt er even binnen omdat je benieuwd bent naar jouw mogelijkheden en je gaat er weg met een positief gevoel. Tons ideaalbeeld is dat het een soort attractie wordt. Een uitje voor het hele gezin, omdat er zoveel te halen is. ‘Zeker in de Brainportregio zijn er wat dat betreft mooie kansen, als je Huis naar Werk bijvoorbeeld gebruikt om nieuwe technologie te laten zien. Ook zijn er vele kansen om partijen met elkaar te verbinden. We ontwikkelen niets alleen, maar doen het echt samen.’ Zo wordt er nu al gewerkt aan een skills-paspoort, volgens internationale standaarden. ‘Je kunt straks zo’n paspoort aanmaken en deze informatie delen met alle partijen die jij wilt. België heeft dat al. In Nederland bouwen we iets soortgelijks, samen met de Brainportregio en Amsterdam.’
Vertrouwen
‘De wegwijzers aanbrengen is nog wel een flinke klus,’ verwijst Ton naar de communicatie. ‘We hebben echt heel veel uit te leggen. Huis naar Werk is er namelijk voor iedereen. Het maakt niet uit of je net van school komt of bijna met pensioen gaat, of je niet werkt of in loondienst, zzp’er of ondernemer bent, je kunt er altijd terecht. Je hoeft je niet meer af te vragen of ze je kunnen helpen, want het antwoord is ja. En dat zijn we helemaal niet gewend van grote organisaties, we gaan hiermee tegen de stroom in.’ Vertrouwen krijgen is de allergrootste uitdaging: ‘We bouwen op vertrouwen, persoonlijk contact en maatwerk. En we weten allemaal dat het vertrouwen in de overheid en instanties op dit moment laag is. Mensen zijn bijvoorbeeld bang voor het verliezen van hun uitkering als ze bij instanties aankloppen en daar moeten we echt van af. Dus vragen we ‘hoe kunnen we jou helpen?’ en zorgen we dat alle instanties het samen regelen. Mensen moeten het verschil merken en er vertrouwen in krijgen, dat kost tijd.’